Haberi Ekleyen:
www.seruven.org

Eraslan Sağlam: Yapı Kredi Yayınları Genel Yayın Y�netmeni ve A�ık Radyo�da Maceraperest M�zikler�den anımsadığımız Raşit �avaş konuğumuz. Hoşgeldiniz.

Raşit �avaş: �ok mutluyum burada olduğum i�in.

ES: Sizi Yapı Kredi Yayınları�ndan yeni yayımlanan Red Kit serisi ile ilgili konuşmak i�in ağırlıyoruz. Red Kit ile ilgili neler s�yleyeceksiniz A�ık Radyo dinleyicilerine.

R�: Red Kit adının T�rk�e olduğu muhakkak, T�rkiye�de konduğu da muhakkak, 50�li yılların sonunda sanırım, T�rk�e�de ilk defa yayımlanmaya başlamıştı. Kimin koyduğu bilinmiyor, ama iki ihtimal var, bir tanesi efsanevi �izgi roman baloncusu �onlara �baloncu� derler, h�l� baloncu diyorlar- Ferdi Sayışman�ın bu ismi verdiği. Fransızca�sı Lucky Luke, �ok da �ekici bir isim de değil, tıpkı atının adı July Jumper gibi. Biz atına da D�ld�l diyoruz, o da �ok kolay bizim i�in, Rin Tin Tin gibi. Daha entelekt�el bir dedikodu ve kaynak ise bu ismi Hayalet Oğuz�un koyduğudur, o da entelekt�el �evrelerde �ok bilinen, �ok hızlı bir hayat yaşamış, 1960�ların entelekt�el �evrelerinin arasına aldığı bir adamdı. Ya onun ya onun koyduğu s�yleniyor. Kesin bir şey yok, ama galiba, T�rkiye�de Lucky Luke��, bu �izgi film m�ziği ve �izgi filmler olmasaydı kimse hatırlamazdı. Biz Red Kit diye biliyoruz ve �yle de bilmeye devam edeceğiz galiba.

ES: Bu anlamda tesad�fi de olsa,iyi bir adaptasyon yaptığımızı s�yleyebilir miyiz?

R�: Aslında asıl adaptasyon, yıllarca, 20-30 yıl kadar, s�rekli esprilerde yapıldı, şimdi bizi kısıtlıyorlar, sanıyorum bizden �nceki yayıncıyı, İnkılap Yayınları�nı da kısıtlıyorlardı, �m�mk�n olduğu kadar yerelleşme yapmayın, esprileri belki biraz yumuşatarak kendinize uydurun, ama �ok fazla serbest espri yapmayın� diyorlar. Yine de tabii ka�ınılmaz olarak, esprilerde ve başka şeylerde adaptasyon yapmak gerekiyor. İsimlerde de başka şeyler de, o cenazecinin adı �rneğin, ya da Kalamiti Ceyn� vs. hepsi, kahramanlar ve esprileri epeyce yerelleşmiştir.

ES: Maceraperest M�zikleri de g�z�n�nde bulundurarak şunu sormak istiyorum, acaba bu yerelleştirmede ya da adaptasyonda biraz televizyon sekt�r�ne de g�z kırpmak, A�ık Radyo dostu K�ksal Eng�r�e de bir selam yollamak gerekir galiba?

R�: Bilmiyorum, ��nk� aslında �izgi filme �ok uygun bir macera değil Red Kit, ben �ok �izgi filmciyimdir, ama yine de �izgi romanı okumak bence daha g�zel.

ES: Sanırım Red Kit�i yeniden yayınlama fikriniz de bununla bağlantılı?

R�: Evet, ben Yapı Kredi Yayınları�na geldiğim zaman b�t�n Tenten�leri -20 cilt-, Abd�lcanbaz�ı yapmış bir yayıneviydi ve bunlar ortadan kalkmıştı bir şekilde. Ben tekrar �izgi roman ve mutlaka iyi �izgi roman yapmak istiyordum, fırsat kolluyordum. O arada refikimiz İnkilap Yayınları, bir bi�imde, sanıyorum satışların d�ş�kl�ğ� gerek�esiyle yayını bıraktı, zaten ben bekliyordum, T�rkiye�deki ajanslarla konuşmuştum, -h�la g�z diktiğim başka �izgi romanlar da var, onlar da olur belki- bunu duyunca hemen anlaştık ve hemen Fransa�ya yazdılar. Hatta ge�en hafta onları ziyaret ettik Frankfurt�ta. Fransa�nın neredeyse yılda 300-400 alb�m yayınlayan en �nl� �izgi roman yayıncısı. �ok mutluyum ki, Red Kit umutlarımın da �zerinde de bir şekilde satılmaya başlandı. İlk maceradan hi� kuşkum yoktu, o zaten �ok satılacaktı, ��nk� T�rk�e�de �ıkmamış 72. macera, Daltonlar Evleniyor macerasıydı. Daltonların evlenmesi �ok g�zel bir şey, tabii en g�zel kızlarla evleniyorlar, en g�zel kızın da Avarel�e d�şmesi �ok eğlenceli. Hep �yle olur, hatta bir macerada da belediye başkanı olmuştu. Herkes belediye başkanı adayı idi, herkes �sana vereceğime Avarel�e vereceğim� diye diye, Avarel�i oybirliği ile belediye başkanı yapmışlardı. En g�zel kızın Averel�e d�şmesi de �ok iyiydi tabii.

ES: Biz de tekrar teşekk�r ediyoruz bizlerle buluşturduğunuz i�in Red Kit�i. �nceden okuduğumuz haliyle, sizin yeniden yayınladığınız hali arasında ne gibi farklılar var?

R�: Asıl, yazarının ve �izerinin, Goscinni ve Morris�in �ld�ğ�n� d�ş�necek olursak �ok şey değişmiş olması gibi gerekiyor, ama hi� değişmedi. Bunda �izeri Morris�in �nemli katkısı var, Goscinni belli bir maceradan sonra �ld�, ondan sonra Morris hem yazdı hem �izdi ve estetik seviyedeki kaybı �nledi. Ondan sonra iyi yazarlarla �alışmaya başladı tekrar. Sonra Morris de �ld� ve şimdi bakıyoruz ki son macerayı Ashde ve Gerra birlikte yapmışlar. Eğer bir Red Kit severseniz hi�bir fark olmadığını, esprilerde hi�bir kayıp olmadığını g�r�yorsunuz. Malum Red Kit g�lgesinden daha hızlı silah �eker. Ashde ve Gerra�nın macerasında, at kendi g�lgesinden hızlı koşuyor, bu Pony Express�e, ikisinin olmadığı bir maceraya, eskiye g�zel selam ve g�ndermeler var.

Red Kit�te �nl� sinemacılar, �nl� oyuncular da hep g�r�n�r. Mesela Dalton Biraderler diye bir şarkısı olan Joe Dassin bu son macerada g�r�n�r, Lee Van Cleef g�r�n�r, Louis de Funes g�r�n�r. Hatta Lee Van Cleef �d�l Avcıları macerasının kahramanıdır. Yargı� Roy Bean ger�ek bir insandır, bu son yayınladığımız macerada g�r�n�yor. A�ıkcası mizah unsuru hi�bir zaman eksilmedi, �ok dikkatli bir şekilde izleyenler bir fark g�rmediklerini s�ylediler.

Fransızların en �nl� �izgi roman kahramanlarından bir tanesi Red Kit, ben bu kadar �nl� bir �izgi roman kahramanı bilmiyorum. Tabii Dalton Biraderler de, belki Red Kit�ten de daha �nl� kardeşler; Joe, Jack, William ve Avarel. Joe Dassin, Fransızların en �nemli ve en �nl� şarkıcılarından bir tanesi ve Dalton Biraderler �zerine bir şarkı yapmış. Son macerada k���k bir b�l�mde de, elinde notalarla g�zel bir şarkı s�yl�yordu.

ES: Bizde de bir takım Red Kit filmleri yapılmış zamanında, onları da konuşalım mı?

R�: 1967�de �zt�rk Serengil, kendini r�yasında Red Kit olarak g�rm�ş olduğu ve �yle uyandığı bir filmde oynamıştı. Ben hayal meyal hatırlıyorum a�ıkcası, sonra 71�de İzzet G�nay�ın başrolde Red Kit olarak oynadığı bir film vardı. 70�li yıllarda, Şile civarında bir takım yerler vardı, oralarda s�rekli kovboy filmleri �ekilirdi, o filmlerin �ok meşhur olduğu g�nlerdi. Bug�nlerde de ge� saatlerde, �eşitli televizyon kanallarında, siyah-beyaz T�rk kovboy filmleri g�r�yorum. En son Red Kit�imiz de 1974�de Sadri Alışık�tı. Turist �mer, demek ki bir ara Amerika�ya gidip Red Kit de olmuş.

Gerek İtalyan �izgi romanlarının, gerek Fransızların Red Kit�inin hep Amerika�da ge�iyor olmasına rağmen, aslında Amerika ile hi� ilgisi olmayan insanlar tarafından �izilmesi de ilgin�. Yanılmıyorsam Teks�in 30. yılında Teks�in yazarı, �nl� yayıncı Bonelli Amerika�yı ilk defa g�rm�şt�. Hi� g�rmeden de yapılabiliyor demek ki bunlar.

ES: Bu da şahane bir hayalg�c�n�n varlığını ortaya koyuyor. Bu arada, vizyona girecek olan bir Red Kit filmi var, biraz da ondan konuşalım isterseniz?

R�: Par�alarını g�rmeye �alıştım, ama hen�z g�remedim, sanıyorum Eyl�l ayında girecek, uzun konulu bir Red Kit filmi. �ok başarılı olduğunu duydum okuduğum kadarıyla, �izgi olmasına, animasyon olmasına rağmen.

ES: B�ylece tekrar buluşmuş olacağız Red Kit�le, zaten sizin yayınlarınızla bir kez daha Red Kit�le buluşmuş olduk. Bu arada Red Kit sigarayı bıraktı ve �d�l kazandı, onu da belirteyim.

R�: Ağzında hi� d�şmeyen bir sigaradır, hatta tıpkı pullara kadar girmiş olan Reşat Nuri G�ntekin�in ağzındaki hi� d�şmeyen, k�l� uzayan sigara gibi. 50 macera kadar �izdikten sonra Morris, sonunda Red Kit sigarayı bıraktı ve ağzına bir ��p koydular, bitki sapı gibi incecik bir ��pt�. D�nya Sağlık �rg�t�, 7 Nisan 1988�de �o zamanlar hen�z daha sağdı- Morris�e �ok �nemli bir �d�l verdi bu y�zden. Red Kit artık insanları sigara i�meye �zendirmiyor en azından.

ES: Tekrar seriye d�necek olursak, seri ka� par�adan oluşuyor ve bunu yayımlamanız ne kadar zaman alacak?

R�: Bu yılki programımıza bakacak olursak, 10 yıl s�recek neredeyse, 10 yılı ge�ecek. 72 tane var, Rin Tin Tin�in maceraları var bağımsız olarak, onları saymazsak... �n�m�zdeki yıl, yılda 10�a �ıkaracağız, dolayısıyla sanıyorum 5-6 yılda tamamlarız 72 alb�m�. Tabii o zamana kadar her yıl bir alb�m ya da 1,5 yılda bir alb�m �ıkarsa 75 alb�m� �ıkarmış olacağız. Sonra onları gruplamak, ciltlemek, yeniden yapmak gibi şeyler var.

Hazır Red Kit�ten s�z a�mışken, yılbaşında �ıkacak olan bir dergiden de s�z edeyim. Yapı Kredi Yayınları�nın 1944�de kurulmasından hemen 6 ay sonra, 23 Nisan 1945�te Doğan Kardeş dergisi �ıkmıştı, neredeyse 4-5 kuşak Doğan Kardeş�le b�y�m�şt�r. Doğan Kardeş farklı farklı yıllarda, farklı farklı d�nemlerde, farklı farklı zihniyetlerle yeniden yeniden hep g�ndeme gelmişti. Uzun s�redir, aşağı yukarı 10 yıldır Doğan Kardeş�ten uzağız, yılbaşından itibaren Doğan Kardeş�i her t�rden �izgi roman i�eren, gen�ler i�in bir �izgi roman dergisi olarak yeniden denemek istiyoruz. ��nk� ne yazık ki eskisi gibi hik�yelerin, bulmacaların olduğu dergiler pek okunmuyor. B�ylece Doğan Kardeş�in adını da bir kere daha canlandırmış olacağız. Sekizinci sanat �izgi romanı biraz daha yaygınlaştıracak bir dergi planlıyoruz, umarım ger�ekleşir.

ES: Bir m�jde de vermiş oldunuz A�ık Dergi programında. Red Kit�e d�nersek, Fransa ile ne kadar bir zaman aralığı var buradaki okur a�ısından?

R�: Fransa ile aynıyız. Son macera, Daltonlar Evleniyor macerası, Fransa�da �ıktıktan sonra, ilk olarak T�rk�e�de yayımlandı, �ok hızlı bir şekilde yetiştirdik. Ondan �nceki maceralar, son 10 macera belki bir kere basılmıştır ama belki ilk 50 macera 40-50 yılda 20-30 kere tekrar edilmiş, her kuşak tekrar tekrar izlemiştir. Bizim bilmediğimiz bir macera yok ve olmayacak da.

ES: Bu anlamda macera nasıl devam edecek?

R�: Bu yılki programımızda az bilinen, ama �ok �nl� maceralar vardı, ��nk� bir �nceki yayıncı epey macera yayımlamıştı. Onları hemen tekrar yapamayız, ama �n�m�zdeki yıldan itibaren, �ok bilinen, ama uzun s�redir piyasada olmayan maceraları yapacağız. G�n�l en baştan başlamak isterdi, ama tabii Morris�in �izgileri, ilk kitaplarda ger�ekten akıl alır gibi değil, bambaşka. �K�t�� demiyorum, ama bambaşka �izgiler, mizahı daha az ya da başka şeyler var. Red Kit pek adam �ld�rmez mesela, ilk maceralarından bazılarında Red Kit adam �ld�r�r. �r�mcek Ayak�ı �ld�r�yordu galiba. Onları da zaman i�inde yapacağız, ama daha dengeli bir şekilde gideceğiz.

ES: Misafirimiz olduğunuz i�in �ok teşekk�r ediyoruz.

Kaynak: 21 Ağustos 2007 tarihinde A�ık Radyo�da A�ık Dergi programında yayınlanmıştır

En Son Eklenen 5 Yazı
	Korkunun kol gezdi�i Gotik Anadolu 04.06.2010 Amerikan �izgi romanlar�nda k�r�lma noktas�n�n, Hollywood ve dolay�s�yla da bizim daha yeni yeni ke�fetti�imiz, Frank Miller��n Kara ��valye D�n�yor ve Alan Moore�un Watchmen adl� eserleri oldu�unu biliyoruz. Ger�ekten de bu iki kurtar�c� A...
	Aslolan Hik�yedir, Anlatılan Senin Hik�yendir... 08.12.2009 �izgi roman, yaygınlaşmasını �l�� alırsak, ge�en y�zyılın başında Amerika�da, gazete sahiplerinin nasıl daha �ok satabiliriz iştah ve endişesiyle ortaya �ıkmış bir a...
	Red Kit'le Buluşma 26.09.2007 Eraslan Sağlam: Yapı Kredi Yayınları Genel Yayın Y�netmeni ve A�ık Radyo�da Maceraperest M�zikler�den anımsadığımız Raşit �avaş konuğumuz. Hoşgeldiniz. Raşit...
	Ankaralı �izerlerden Tam Macera 15.04.2007 �izgi roman 1960 ve 1970�li yıllarda T�rkiye�de altın �ağını yaşıyordu. Gazetelerin de tiraj kaynaklarındandı. Gazeteler birbirlerinden �izer transfer eder, yeni başlayan �izgi romanlar heye...
	�izgi Kenar Hayatın Neresine D�şer? 17.03.2007 Keko, K�yl� Mehmet, Avanak Avni, Cavavar Suphi, Zalim Şevki, Kelek Osman, �eto... �kenar hayatın neresinde duruyor? Funda Şenol ve Levent Cantek, Oğuz Aral ve S�avi S�alp�in �Teneke Mahallesi, Lehimsiz Sokak�ta oturan ge...
Bu bölümde yeralan tüm yazılar için tıklayın...